Στην Ελληνική έννομη τάξη, η ενδοοικογενειακή βία συνιστά αδίκημα που τιμωρείται από τις διατάξεις του  Νόμου 3500/2006 «Για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας και άλλες διατάξεις»,  όπως έχει τροποποιηθεί με τον Νόμο 4531/2018 και ισχύει, με τον οποίο κυρώθηκε στη χώρα μας η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της Βίας κατά των Γυναικών και της Ενδοοικογενειακής Βίας, γνωστή ως Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης.

Στο Νόμο, όπως ισχύει σήμερα, πρεβλέπεται, μεταξύ άλλων:

1) Απαγορεύεται η άσκηση βίας κάθε μορφής μεταξύ των μελών της οικογένειας.

3) Ο Νόμος εφαρμόζεται και στους μόνιμους συντρόφους και τέκνα, κοινά ή ενός εξ αυτών, τέως συζύγους, μέρη του συμφώνου συμβίωσης που έχει λυθεί, καθώς και τέως μόνιμους συντρόφους.

3) Η ενδοοικογενειακή βία αποτελεί λόγο διαζυγίου και τεκμήριο κλονισμού του γάμου, αλλά και τεκμήριο κακής άσκησης της γονικής μέριμνας (όταν η βία ασκείται στα τέκνα).

4) Το θύμα δύναται να αξιώσει χρηματική ικανοποίηση λόγω της ηθικής βλάβης την οποία έχει υποστεί.

5) Τα εγκλήματα της ενδοοικογενειακής σωματικής βλάβης και ενδοοικογενειακής παράνομης βίας και απειλής (λ.χ. ξυλοδαρμοί και απειλές) διώκονται αυτεπάγγελτα,  δηλαδή δεν είναι απαραίτητο η γυναίκα- θύμα να καταθέσει έγκληση κατά του βίαιου συντρόφου της, όπως συνέβαινε πριν το έτος 2006, αλλά η αστυνομία είναι υποχρεωμένη να επιληφθεί τέτοιων περιστατικών, όταν αυτά υποπέσουν στην αντίληψή της. Επίσης για τα πλημμελήματα αυτά εφαρμόζεται η αυτόφωρη διαδικασία.

6) Το θύμα μπορεί να αιτηθεί στο δικαστήριο την προσωρινή ρύθμιση της κατάστασης με τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων. Ειδικότερα το δικαστήριο μπορεί, κατόπιν σχετικής αιτήσεως του θύματος, να διατάξει την απομάκρυνση του θύτη από την οικογενειακή κατοικία, τη μετοίκησή του, την απαγόρευση να προσεγγίζει τους χώρους κατοικίας ή και εργασίας του θύματος, κατοικίες στενών συγγενών του, τα εκπαιδευτήρια των παιδιών και ξενώνες φιλοξενίας. Περιοριστικά μέτρα μπορούν επιβληθούν στον κατηγορούμενο και από το αρμόδιο ποινικό δικαστήριο ή από τον αρμόδιο ανακριτή ή από το δικαστικό συμβούλιο ή από τον εισαγγελέα που έχει επιληφθεί της υπόθεσης.

7) Στο Νόμο προβλέπεται το ευεργέτημα της πενίας στα θύματα ενδοοικογενειακής βίας που ζητούν τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων, αν αδυνατούν να καταβάλουν, έστω και προσωρινά, τις απαιτούμενες δικαστικές δαπάνες (π.χ. σε περιπτώσεις για παράδειγμα, που το θύμα εγκατέλειψε την οικογενειακή εστία χωρίς να μπορέσει να πάρει μαζί του χρήματα, σχετικά έγγραφα, κλπ).

8)Οι αστυνομικές αρχές οφείλουν να ενημερώνουν το θύμα για τη δυνατότητα παροχής αρωγής αλλά και τους αρμόδιους για την παροχή αυτής φορείς. Ειδικότερα, ο αστυνομικός υποχρεούται να ενημερώνει το θύμα για τα δικαιώματα που του παρέχει οΝόμος, αλλά και για τις προβλεπόμενες διαδικασίες (αυτόφωρη διαδικασία, ποινική διαμεσολάβηση κ.λπ.) και για τη δυνατότητα λήψης ασφαλιστικών μέτρων για την προσωρινή ρύθμιση της κατάστασης,

8)Σε υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας, μέλη της οικογένειας εξετάζονται ως
μάρτυρες  χωρίς όρκο.

Μαρία Λαθούρη

Δικηγόρος